Najczęstsze pytania o olejki eteryczne na przeziębienie

Olejki eteryczne i aromaterapia budzą wiele pytań i wątpliwości. Czy olejki eteryczne są bezpieczne dla dzieci? Jak działa aromaterapia? Czy naturalne olejki eteryczne od Klaudyny są inne niż te z apteki? W tym artykule zebrałyśmy Wasze najczęstsze pytania i obawy dotyczące stosowania aromaterapii – głównie podczas przeziębień.

Czy olejki eteryczne są bezpieczne?

Czy zdarzyło Ci się zrobić za mocną kawę? Albo dodać do jedzenia za dużo soli lub innych przypraw? A może spalić ciasto w piekarniku w zbyt wysokiej temperaturze? Chyba tak, prawda? Czy to jednak oznacza, że sól, kawa czy temperatura są same z siebie zbyt mocne? Wszystko zależy od proporcji i odpowiedniego stosowania. Zwłaszcza do 100% stężonych olejków eterycznych trzeba podchodzić z ostrożnością i rozsądkiem, bo są niesamowicie mocne. Biorąc buteleczkę z olejkiem do ręki pomyśl, że nierzadko tworzy go kilkadziesiąt kilogramów wybranych kwiatów czy owoców.  

Czy olejki eteryczne są bezpieczne dla dzieci?

Żeby używać olejków bezpiecznie, nie tylko u dzieci, trzeba pamiętać o kilku zasadach:

• nie dyfuzuj olejków w nocy – zalecamy dyfuzję od 30 minut do 1 godziny, zrobienie przerwy, przewietrzenie; w nocy raczej wolisz nie budzić siebie i dziecka, aby przewietrzyć pokój, prawda?  
• zawsze zaczynaj od małych ilości olejków – bo mniej, znaczy więcej; dotyczy to zwłaszcza maluszków i dzieci poniżej 3. roku życia.  
• trzymaj olejki w miejscu niedostępnym dla nawet wybitnie ciekawskich rączek. 

Jeżeli chcesz stosować olejki na skórę, to musisz je wcześniej rozcieńczyć. Nie wiesz ile kropli olejku eterycznego dodać, aby uzyskać odpowiednie procentowe stężenie? Zobacz nasz Przewodnik rozcieńczania olejków eterycznych.

W czym rozpuszczać olejki eteryczne?

Skoro o stężeniu mowa, to zasadne jest pytanie w czym rozcieńczać olejki eteryczne.

Olejki eteryczne to substancje, które nie łączą się z wodą, dlatego do ich rozcieńczania należy stosować oleje lub emulsje, np.:

• oleje roślinne (np. jojoba, migdałowy, kokosowy) – to one najczęściej służą jako baza do masażu czy balsamów;
• bezwonne kosmetyki bazowe – może to być żel do mycia ciała lub delikatny płyn do kąpieli, a także krem czy balsam do ciała. Wlewasz najpierw olejki do kosmetyku, a dopiero potem dodajesz całość do wody lub nakładasz na skórę.

Takie rozcieńczanie (tzw. emulgowanie) jest kluczowe, ponieważ zabezpiecza skórę przed podrażnieniem i pozwala czerpać maksimum korzyści z aromaterapii.

Robert Tisserand, na którego ekspertyzę będziemy się powoływać w tym artykule wielokrotnie, zaleca, aby w standardowej pielęgnacji skóry stężenie olejku eterycznego wynosiło ok. 1-2%. Wszystko zależy jednak od tego, dla kogo i w jakim celu przygotowujesz mieszankę – niższe stężenia stosuje się np. u dzieci, osób starszych czy o wrażliwej skórze.

Czy olejki eteryczne mogą wywoływać alergie?

Teoretycznie wszystko może wywoływać alergię – nie tylko roztocza, truskawki czy pszczoły. Na szczęście olejki eteryczne rzadko wywołują reakcję alergiczną. Wiele z nich nie ma wręcz żadnych udokumentowanych przypadków alergii (np. olejek z rumianku rzymskiego, mimo dość częstych alergii na pozornie podobny rumianek pospolity).  

Jednakże – ponieważ zawsze staramy się być ‘’po bezpiecznej stronie’’ – mimo wszystko zalecamy rozpoczęcie przygody z aromaterapią od używania niskiego stężenia olejków. Z czasem i z większym doświadczeniem można je zacząć spokojnie zwiększać.  

A co jeśli jednak pojawi się podrażnienie? Najlepiej zrób przerwę w używaniu olejku i sprawdź u producenta, czy faktycznie używałaś go we właściwym stężeniu (przy małych dzieciach czasem wystarczy dosłownie kropla do dyfuzora!). Przy mocnym podrażnieniu możesz przemyć skórę np. olejem – olejki nie rozpuszczają się w wodzie, dlatego musisz użyć czegoś tłustego lub dużej ilości z dodatkiem mydła.

Czy olejki eteryczne mogą powodować skurcz oskrzeli?

O skurczu oskrzeli mówi się przede wszystkim w kontekście olejków z eukaliptusa oraz olejku z mięty pieprzowej. Objawy takiego skurczu, to napadowy kaszel, uczucie duszności, ciężkość w klatce piersiowej, gwizdy i świszczenia przy oddychaniu. 

Olejek eukaliptusowy – od jakiego wieku?

Robert Tisserand, jeden z najbardziej doświadczonych aromaterapeutów, mimo wszystko docenia wyżej wymienione olejki za ich naprawdę dużą skuteczność i zaleca takie stosowanie:

“Olejek z mięty nie nadaje się dla dzieci poniżej 3. roku życia, a dla dzieci od 3 do 6.roku życia może być dyfuzowany lub nakładany na skórę w maksymalnym stężeniu 0,5%. Z kolei olejek z eukaliptusa może być dyfuzowany w niewielkich ilości dla dzieci poniżej 3. roku życia i nakładany na skórę w stężeniu maksymalnie do 0,5%. Wraz z wiekiem to stężenie rośnie, więc dzieci powyżej 3. r.ż. mogą już być smarowane maścią z eukaliptusem o stężeniu do 1%.”

My, dla bezpieczeństwa, zalecamy, aby olejki z mięty i eukaliptusa stosować dopiero powyżej 6. roku życia. Tak na wszelki wypadek. 

Czy olejki eteryczne są skuteczne?

Olejki eteryczne, to skoncentrowane esencje roślin, A te nie bez powodu stosowane są z powodzeniem nie tylko w medycynie tradycyjnej, ale również we współczesnych lekach czy kosmetykach.

W badaniach nierzadko porównuje się działanie olejków eterycznych i leków. Na przykład olejek z mięty pieprzowej w połączeniu z etanolem (stężenie olejku 10%) wykazał skuteczność w łagodzeniu bólu głowy równą paracetamolowi. Z kolei dyfuzja olejku z bergamotki z jednoczesnym zażywaniem leków na depresję pozwoliła aż 75% badanym odstawić po eksperymencie antydepresanty, a pozostałym obniżyć ich ilość nawet o połowę. Nikt z drugiej grupy, której podawano tylko leki, nie okazał się być na to gotowy.

Olejki eteryczne bardzo często z medycyną konwencjonalną nawzajem się uzupełniają. Możesz dyfuzować olejek tymiankowy i brać aromaterapeutyczne kąpiele, a jednocześnie oczyszczać sobie nos sprayem z apteki. W ten sposób często złagodzisz objawy choroby i jednocześnie działasz na jej przyczynę. 

Jakie olejki eteryczne są bezpieczne dla dzieci?

Oto kilka przykładów olejków polecanych maluchom:

• Olejek  lawendowy (Lavandula angustifolia) – uznawany za jeden z najłagodniejszych, pomocny przy wyciszaniu przed snem i przy drobnych podrażnieniach skóry.
• Olejek z rumianku rzymskiego (Chamaemelum nobile) – często wybierany do pielęgnacji skóry wrażliwej, a także wspomagająco przy stanach niepokoju.  
• Olejek z mandarynki lub słodkiej pomarańczy (Citrus reticulata i Citrus × sinensis) – o przyjemnym, cytrusowym zapachu, który większość dzieci dobrze toleruje; ceniony przy przeziębieniach, gdy chcemy delikatnie odświeżyć powietrze w pokoju.
• Olejek z cedru atlaskiego (Cedrus atlantica) – łagodny zapach o właściwościach uspokajających, nierzadko łączony z lawendą w mieszankach do dyfuzorów.  

Bez względu na to, który olejek wybierzesz, kluczowe jest obserwowanie reakcji dziecka oraz dostosowywanie stężenia czy czasu dyfuzji do jego wieku i indywidualnej wrażliwości.

Jak stosować olejki eteryczne?

Mamom dopiero zaczynającym przygodę z aromaterapią polecamy spróbowanie gotowych produktów, takich jak sole do kąpieli czy balsamy z olejkami eterycznymi. Nie trzeba się wtedy martwić rozcieńczaniem czy mieszaniem. 

W przypadku stężonych olejków eterycznych są różne metody stosowania, zależnie od działania, jakie chcemy uzyskać oraz samego olejku. Należą do nich, np.:

• dodawanie do kąpieli – kilka kropli olejku dodajemy do bezwonnego płynu do kąpieli i wlewamy do wanny lub miski z wodą (zawsze rozcieńcz olejki przed dodaniem!); 
• mieszanie z olejem bazowym – kilka kropli olejku łączymy z olejem bazowym (np. jojoba, z migdałów, kokosowym) i masujemy tym stopy, kark, klatkę piersiową; 
• dyfuzowanie – kilka kropli olejku dodajemy do urządzenia zwanego dyfuzorem, który rozprowadza cząsteczki olejku po pomieszczeniu; w tej roli sprawdzą się też niektóre nawilżacze; 
• inhalacja – olejki można dodawać do miski z wodą lub zakrapiać na uprażoną gruboziarnistą sól; 
• zakrapianie chusteczki – zwykłą chusteczkę lub materiał można skroplić paroma kroplami olejku i zostawić w pokoju, żeby olejek swobodnie roznosił się po pomieszczeniu.  

Chyba nie brzmi wcale tak skomplikowanie, prawda?  

Czytaj również:

• Jak wykorzystać olejki eteryczne do walki z infekcjami?

Dlaczego niektóre olejki eteryczne są drogie, a inne nie?

Jakie było Wasze pierwsze spotkanie z olejkami? Bo duża część Zespołu Klaudyny, zanim zaczęła przygodę z aromaterapią, po prostu poszła kiedyś do apteki lub sklepu i kupiła przy okazji jakiś tam olejek.

Przede wszystkim, wyróżniamy olejki eteryczne i olejki  zapachowe. Olejki eteryczne to stężone esencje pozyskane z roślin, bez sztucznych dodatków. Z kolei olejki  zapachowe to połączenie substancji roślinnych z substancjami syntetycznymi, w celu wzmocnienia i utrwalenia wybranego zapachu.  

Prawdziwy olejek z róży kosztuje ponad 600 zł, bo na 5 ml olejku przypada ponad 200 tysięcy różanych płatków. Żeby wyprodukować 1 kg olejku cytrynowego potrzeba ponad 150 kg owoców. Jakość składu ma więc ogromny wpływ na cenę.  

Znalazłaś tańsze olejki eteryczne? Niestety nazewnictwo olejków nie jest ściśle uregulowane prawnie. Wielki napis na opakowaniu głosi, że dostajesz olejek eteryczny, a gdzieś tam, małym druczkiem, że jest to olejek… rozcieńczony. Takie produkty są tańsze z racji mniejszych kosztów produkcji (w końcu ile kosztuje wspomniane 150 kg cytryn?) i po prostu znacznie mniej skutecznego działania.  

Dobre olejki eteryczne są w 100% stężone, pozbawione sztucznych dodatków. To czysta esencja roślinna, które nie tylko pięknie pachnie, ale przede wszystkim Ci pomaga.

Dowiedz się więcej o tym, jak rozpoznać dobrej jakość olejek eteryczny.

Jakie olejki eteryczne wybrać dla niemowląt?

Z zaleceniami dla najmłodszych (podobnie w przypadku kobiet w ciąży i matek karmiących) problem leży w tym, że przecież nikt nie prowadzi badań na tych grupach. Nie ma więc żadnych oficjalnych zaleceń dotyczących stosowania (lub nie) aromaterapii u niemowląt. My rekomendujemy zaczynać przygodę z olejkami u dzieci powyżej 1. roku życia, najlepiej w porozumieniu z pediatrą.

Jakie olejki eteryczne stosować na przeziębienie?

Podczas przeziębienia szczególnie cenne są olejki o właściwościach wspierających drogi oddechowe, rozgrzewających oraz pomagających w łagodzeniu kaszlu i kataru. Do najpopularniejszych i najczęściej polecanych należą:

• Olejek tymiankowy (Thymus vulgaris) – działa wspomagająco przy infekcjach górnych dróg oddechowych, łagodnie rozgrzewa i wspiera naturalną odporność.  
• Olejek pichtowy (Abies sibirica) – często używany do inhalacji przy problemach z nosem i zatokami, pomaga oczyścić drogi oddechowe.  
• Olejek cytrynowy lub grejpfrutowy (Citrus limon i Citrus × paradisi) – świeży zapach cytrusów odświeża pomieszczenie, a jednocześnie wspiera organizm w walce z infekcjami.  

W badaniach naukowych coraz częściej potwierdza się synergię działania olejków roślinnych i standardowych metod leczenia. Choć aromaterapia nie zastąpi wizyty u lekarza przy poważniejszych infekcjach, to przy przeziębieniu może być wartościowym uzupełnieniem, łagodzącym objawy i wspierającym powrót do zdrowia.  

Czytaj również:

• Olejki eteryczne na kaszel u dziecka
• Olejki eteryczne na katar u dzieci
• Jak używać olejku tymiankowego dla dzieci na przeziębienie i katar?

A jeśli wciąż masz jakieś pytania i wątpliwości, po prostu napisz do nas! W naszym zespole obsługi klienta pracują miłośnicy aromaterapii, którzy sami stosują ją na co dzień – u siebie, wśród najbliższych i swoich dzieci – i chętnie podzielą się z Tobą swoją wiedzą. Skorzystaj z formularza na stronie i skontaktuj się z nami.

Bibliografia

1. Göbel, H., Heinze, A., Heinze-Kuhn, K., Göbel, A., Göbel, C. (2016). Oleum menthae piperitae (Pfefferminzöl) in der Akuttherapie des Kopfschmerzes vom Spannungstyp [Peppermint oil in the acute treatment of tension-type headache]. Schmerz (Berlin, Germany), 30(3), 295–310.
2. Moss, M., Oliver, L. (2012). Plasma 1,8-cineole correlates with cognitive performance following exposure to rosemary essential oil aroma. Therapeutic advances in psychopharmacology, 2(3), 103–113.
3. Lizarraga-Valderrama L. R. (2021). Effects of essential oils on central nervous system: Focus on mental health. Phytotherapy research : PTR, 35(2), 657–679. 
4. Tisserand, R., Young. R. (2014). Essential Oil Safety, 2. wyd., Churchill Livingstone.