Sok z pokrzywy – 8 powodów dla których go potrzebujesz [alergia i nie tylko]

Sok z pokrzywy – jeden z najlepszych toników wiosennych, antyoksydantów ziołowych i mikstur oczyszczających. Jeśli miałabym wskazać jedną rzecz, jaką warto sobie przygotować w ramach ziołowego detoksu, to byłby właśnie on. Zobacz, jakie ma działanie i właściwości oraz poznaj praktyczne porady jak go przygotować w domu.

8 powodów by pić sok z pokrzywy

Pokrzywa jest niezwykle łatwo dostępna i bardzo wartościowa. Jest również szeroko zbadana pod wieloma względami, zaś sok jest jedną z najbardziej skoncentrowanych form. To fantastyczny, wiosenny tonik. Gorąco zachęcam Cię do przygotowania go i picia w sezonie! 

Warto tu zaznaczyć, że, choć zawsze staram się poprzeć swoje tezy badaniami, to rzadko jednak można spotkać badania nad samym sokiem z pokrzywy. Często jest to susz lub ekstrakty robione w różny sposób. Traktuję sok z pokrzywy podobnie do liści, ekstraktów, natomiast w niektórych badaniach może pojawić się zupełnie inna forma.

1. Świetnie oczyszcza organizm

Sok z pokrzywy działa moczopędnie i oczyszczająco. Podczas picia może się okazać, że na skórze pojawią się wypryski czy inne „nieprzyjemności” – to właśnie efekt oczyszczania.   Jeśli interesuje Cię efekt „ziołowego detoxu”, polecam pić sok codziennie rano przez 10-14 dni.

Poznaj zioła oczyszczające na wiosenny detoks >>

2. Sok z pokrzywy dla alergików

Pokrzywa ma działanie antyhistaminowe, zaś sok jest najbardziej skoncentrowaną formą. Co więcej, zawiera mnóstwo antyoksydantów, a tak się składa, że antyoksydanty są bardzo potrzebne alergikom oraz astmatykom. Dodatkowo, nie każdy jest w stanie wypić 3-4 herbaty pokrzywowej dziennie, ale 50 ml soku nie jest już takim wyzwaniem.

W jednym ze znanych mi badań, grupie badanej podawano 300 mg liofilizowanej (czyli suszonej przez mrożenie) pokrzywy przez tydzień. Zauważono niewielkie złagodzenie odpowiedzi alergicznej (Mittman, 1990). Natomiast warto mieć na uwadze, że w badaniu wykorzystano naprawdę małą ilość pokrzywy (<1g dziennie). W soku macie dużo więcej substancji czynnych!

Pokrzywę stosuje się także wspomagająco przy katarze siennym (Sayin et al.).

Mój komentarz:
Pokrzywa może łagodzić objawy alergii, natomiast sama w sobie jest dość „słabym” surowcem. Jeśli celujesz w pokrzywę, celuj w sok. Gorąco polecam łączyć sok z pokrzywy z olejem z czarnuszki.

Jesteś alergikiem? Przeczytaj również artykuł 3 najlepsze zioła w walce z alergią >>

3. Sok z pokrzywy jest potężnym antyoksydantem

Tutaj nie ma co dyskutować – to świetny antyoksydant. Nawet, gdyby to była jego jedyna właściwość, to bym ją wychwalała! Naprawdę, to wystarczy, żeby uznać sok z pokrzywy za fantastyczny element ziołowego detoksu. Współcześnie nasza dieta jest uboga w antyoksydanty, a mówię Ci, nie ma nic lepszego, niż świeżutki, antyoksydacyjny sok, na dodatek z rośliny, która jest niepryskana i nienawożona.

Badania potwierdziły, że przyjmowanie pokrzywy pomaga obniżyć tzw. „stres oksydacyjny” (Namazi et al.). A jak wiemy, celujemy w to, aby wolnych rodników było jak najmniej. Jeśli używasz np. kremów, które mają za zadanie „zwalczać wolne rodniki”, powiem Ci, że dużo, dużo ważniejsze jest działanie „od środka”.

4. Sok z pokrzywy działa przeciwbólowo przy przewlekłych stanach zapalnych (zwłaszcza reumatycznych)

Pokrzywa była stosowana od dawna w przypadkach bólu stawów. Na reumatyzm najczęściej okładano się pokrzywą (czyli stosowanie zewnętrzne), jednak teraz wiemy, że przyjmowanie pokrzywy wewnętrznie również może łagodzić ból i stany zapalne. Co prawda badania przeprowadzano na modelach zwierzęcych, natomiast wydaje mi się, że sok pełen antyoksydantów, czyli odżywienie organizmu „od środka”, na pewno nie zaszkodzi.

Dodam tutaj od siebie, że jeśli poszukujecie olejków eterycznych, które mają działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne (bo, np. chcecie przygotować sobie własną maść) to najlepszy będzie olejek z tymianku (ten konkretny ma dużo przeciwbólowych i przeciwzapalnych p-cymenów) oraz olejek z oregano.

5. Sok z pokrzywy obniża poziom cukru

Picie pokrzywy może obniżać poziom glukozy we krwi. Osobom badanym (Bnouham et al.) podawano wodne ekstrakty z pokrzywy 30 minut przed testem obciążeniowym glukozą. 60 minut po wykonaniu testu, osoby, które piły pokrzywę miały średnio o 34% niższy poziom glukozy od tych, którym pokrzywy nie podano. 

W związku z tym, soku z pokrzywy w dużych ilościach teoretycznie nie powinny spożywać osoby, które mają problemy z regulacją poziomu cukru we krwi (zwłaszcza, jeśli biorą leki obniżające poziom glukozy).

6. Sok z pokrzywy pomaga w chorobie wrzodowej

Sok z pokrzywy może pomagać przy nadkwasocie żołądka, działa ochronnie na żołądek i może pomagać w przypadku wrzodów (patrz: Burkova et al.).

7. Sok z pokrzywy hamuje rozrost prostaty?

Pokrzywa jest świetna dla panów i badania wykazały, że przyjmowanie pokrzywy hamuje rozrost gruczołu krokowego, jednak konkretne badanie dotyczyło przyjmowania kapsułek ze sproszkowanym korzeniem pokrzywy (120 mg, 3 razy dziennie, przez 6 miesięcy). Zahamowanie wzrostu zaobserwowano u 81% badanych (za: Safarinejad, 2005). Badanie nie wykazało żadnych skutków ubocznych, ani też nie wykazało zmian/wzrostu poziomu testosteronu. Natomiast nie są mi znane badania, które pokazywałyby, że to samo może robić sok z pokrzywy, stąd znak zapytania w nagłówku.

8. Sok z pokrzywy pomaga przy infekcjach układu moczowego

Skoro sok jest lekko moczopędny i pobudza pracę nerek, jest też bardzo dobry wspomagająco przy infekcjach układu moczowego.

Pewnie znalazłoby się jeszcze więcej powodów, ale myślę, że przekonałam Cię i tymi ośmioma! A teraz…

Jak zrobić sok z pokrzywy

Skoro już Cię przemęczyłam badaniami, przechodzimy do najlepszej części, czyli.. ćwiczeń praktycznych! Jeśli tylko możesz to gorąco, gorąco polecam wyciskanie soku z pokrzywy samodzielnie.

Jak zbierać pokrzywy na sok?

Zbieraj daleko od drogi, w czystych miejscach. Do soku wykorzystasz całe pokrzywy (do herbaty, koktajlu, zupy wystarczą górne 4 listeczki, czyli te najbardziej miękkie). W łodydze jest bardzo dużo soku i znacząco zwiększysz swój „plon”. Minus zbierania całych pokrzyw jest taki, że trudno je potem wycisnąć bez porządnego sprzętu.

Po zbiorach, przetwarzaj rośliny najszybciej jak to możliwe. Pokrzywy wysychają w zastraszającym tempie i im później je “wyciśniesz”, tym mniej soku uzyskasz. Jeśli Twoje pokrzywy „oklapły”, włóż je na godzinę do zimnej wody i wyciśnij sok po tym czasie.

Jak wycisnąć sok z pokrzyw?

Sok z pokrzyw najlepiej jest wycisnąć za pomocą wyciskarki wolnoobrotowej. Pokrzywa jest dość włóknista i po prostu trudno jest wycisnąć z niej coś dobrego, jeśli użyjemy zwykłego blendera albo sokowirówki. Te urządzenia mogą mieć problem zwłaszcza kiedy zbierasz całą pokrzywę (trudne do przetworzenia mogą być łodygi). Dodatkowo, większość sokowirówek tnie materiał na soki bardzo szybko i podnosi ich temperaturę, co nie jest najlepszym pomysłem przy soku pokrzywowym. Jest to również sposób najbardziej wydajny.

Czy mogę zrobić sok z pokrzywy bez wyciskarki?

Wyciskarką wolnoobrotową osiągniesz najlepsze efekty. Jeśli jednak nie masz wyciskarki, masz kilka opcji:

1. Zblendować pokrzywy w blenderze kielichowym: wrzucasz pokrzywy, dodajesz tyle wody, aby je przykryć, blendujesz. Zostawiasz na 1-2 h „do naciągnięcia”, potem przecedzasz. W ten sposób otrzymasz taki „soko-napar”.
2. Przepuścić pokrzywę przez sokowirówkę: samą pokrzywę będzie dość ciężko, możesz od razu połączyć ją z jabłkiem czy marchewką.
3. Zamiast soku przygotowywać koktajle z pokrzywą: czyli jak w poprzedniej propozycji, łączysz pokrzywę z wodą, ulubionymi owocami (np. jabłko, banan, cytrusy) i innymi preferowanymi składnikami (np. płatki owsiane, nasiona chia, jagody goji), z których robisz pyszne smoothie. Nie będzie to sok, ale zawsze jakiś sposób na skorzystanie pokrzywowych właściwości.

Jak pić sok z pokrzywy?

Przede wszystkim:

Sok z pokrzywy pij świeży!

Na wielu stronach internetowych wyczytasz, że sok z pokrzywy jest oh-tak-cudowny (bo jest!), witamina C i te sprawy, a zaraz potem znajdziesz instrukcje „wyciśnij sok z pokrzywy i zapasteryzuj”. Bez sensu. Przynajmniej, jeśli liczysz na właściwości surowego soku z pokrzywy – zwłaszcza na właściwości enzymatyczne i antyoksydacyjne.

Nie chcę powiedzieć, że pokrzywa traktowana wysoką temperaturą jest kompletnie bezwartościowa, bo nie jest: w końcu pijemy herbatki pokrzywowe (i jest całkiem sporo dowodów na to, że pomagają np. przy alergii), ale jeśli chcesz mieć najlepszą możliwą rzecz, wyciśnij sobie na świeżo.

Jak zakonserwować sok z pokrzywy?

Świeży sok z pokrzywy jest najlepszy. Desperacko jednak chcemy go zachować, więc mamy do wyboru kilka mniej lub bardziej tradycyjnych opcji na jego przechowywanie. Czasem jest tak, że jakaś roślina ma rzeczywiście wiele właściwości, ale potem przez nieumiejętną obróbkę je tracimy albo sprawiamy, że działa zupełnie przeciwnie niż byśmy chcieli.

Jakie mamy zatem opcje przedłużenia żywotności soku z pokrzywy?

1. Pasteryzacja: skuteczne, ale bez sensu, jeśli zależy nam na antyoksydantach – są bardzo wrażliwe na ciepło.
2. Zasypanie cukrem – teoretycznie skuteczny sposób, jednak wtedy nie skorzystamy z właściwości obniżających poziom cukru.
3. Syrop cukrowy czyli gotowanie + cukier – fajny sposób, jeśli zależy nam na smaku i kolorze. Ma minusy dwóch powyższych.
4. Zalanie alkoholem – ma sens. W badaniach bardzo często używa się wyciągów wodno-alkoholowych. Zalałabym tak, aby uzyskać 40-50% alkoholu, czyli w proporcjach 1:1 (mówię tutaj o spirytusie). Wyżej nie polecam. Minus? Ciężko z preparacją dla dzieci, nie powinno być podawane osobom uzależnionym od alkoholu.
5. Mrożenie – mój preferowany sposób. Nie chcę Cię okłamywać, że sok będzie miał takie same właściwości jak świeży, natomiast w badaniach pojawia się pokrzywa liofilizowana (suszona przez mrożenie), więc również wydaje się mieć to sens.

Wybór należy do Ciebie!

Jak przeprowadzić detoks sokiem z pokrzywy?

Detoks z wykorzystaniem soku z pokrzywy to doskonały sposób na oczyszczenie organizmu, poprawę metabolizmu i zwiększenie poziomu energii. Możesz go wykonać pijąc sam sok, ale dla lepszego efektu polecam detoksykujacy napój pokrzywowy:

DETOKSYKUJACY NAPÓJ POKRZYWOWY – PRZEPIS

Składniki – na 1 porcję:
⅓-1 szklanka wody (miękkiej, mineralnej, jaką lubisz – optuję za niegazowaną)
sok z połówki cytryny
25 ml soku z pokrzywy (tak 1-2 duże łyżki)*
Przygotowanie:
Banalne – po prostu mieszamy składniki.

Uwaga! Sok najlepiej najlepiej żeby był niepasteryzowany. 

Wierzcie mi, że taka mieszanka pobudzi Was lepiej niż filiżanka kawy.

Kiedy pić?

Codziennie rano, przed posiłkiem

Dawkowanie:

1 szklanka dziennie na czczo to taka ilość „minimalna”. Jeśli chcesz, możesz spróbować przez pierwszy tydzień pić nawet 2-3 szklanki dziennie, przed posiłkiem, natomiast na dłuższą metę nie polecam picia dużo większej ilości soku z pokrzywy niż 50 ml dziennie (kieliszek:)), bez przerwy.

Czas trwania: 

10-14 dni

Detoksykujacy napój z pokrzywy – działanie

Jeśli zależy Ci na naprawdę porządnym efekcie, w trakcie detoksu trzymaj się poniższych zasad:

• Zmniejsz spożycie przetworzonej żywności, alkoholu, kawy i cukru.
• Pij dużo wody, aby nawodnić organizm i wspomóc procesy detoksykacyjne.
• Po zakończeniu detoksu wyeliminowane produkty wprowadzaj do diety stopniowo.
• Utrzymuj zdrowe nawyki żywieniowe, takie jak spożywanie dużej ilości warzyw, owoców, pełnoziarnistych produktów zbożowych i białek roślinnych.
• Regularna aktywność fizyczna, taka jak joga, spacery czy lekkie ćwiczenia, może wspomagać proces detoksykacji.
• Staraj się spać co najmniej 7-8 godzin każdej nocy, aby organizm miał czas na regenerację.

Praktykuj techniki relaksacyjne, takie jak medytacja czy głębokie oddychanie, aby zredukować stres i wspomóc procesy oczyszczania. Możesz też wypróbować np. kąpiele leśne.

Podsumowanie – po co Ci sok z pokrzywy?

Sok z pokrzywy, to zielone złoto. Działa nie tylko oczyszczająco i wzmacniająco, ale także bardzo mocno antyoksydacyjnie, przeciwalergicznie, przeciwzapalnie. Dla detoksu wystarczy “kuracja” trwająca do 2 tygodni. Jeśli chcesz coś „wyleczyć”, prawdopodobnie będziesz potrzebować większej dawki i dłużego stosowania (w badaniach często jest mowa o kilku tygodniach/miesiącach). Skonsultuj się z lekarzem/farmaceutą (tak, wiem, ale muszę to powiedzieć), jeśli zamierzasz brać jakikolwiek ziołowy suplement przez dłuższy czas.

Czy udało mi się nakłonić Cię do soku z pokrzywy?

***

Źródła:

Bnouham, M., Merhfour, F. Z., Ziyyat, A., Mekhfi, H., Aziz, M., Legssyer, A. (2003). Antihyperglycemic activity of the aqueous extract of Urtica dioica. Fitoterapia, 74(7-8), 677–681.

Burkova, V. N., Boev, S. G., Vengerovskiĭ, A. I., Iudina, N. V., Arbuzov, A. G. (2011). Eksperimental’naia i klinicheskaia farmakologiia, 74(1), 24–27.

Hajhashemi, V., Klooshani, V. (2013). Antinociceptive and anti-inflammatory effects of Urtica dioica leaf extract in animal models. Avicenna journal of phytomedicine, 3(2), 193–200.

Mittman, P. (1990). Randomized, double-blind study of freeze-dried Urtica dioica in the treatment of allergic rhinitis. Planta Medica, 56(1), 44-47.

Namazi, N., Tarighat, A., Bahrami, A. (2012). The effect of hydro alcoholic nettle (Urtica dioica) extract on oxidative stress in patients with type 2 diabetes: a randomized double-blind clinical trial. Pakistan journal of biological sciences. 15(2), 98–102.

Safarinejad, M. R. (2005). Urtica dioica for treatment of benign prostatic hyperplasia: a prospective, randomized, double-blind, placebo-controlled, crossover study. Journal of herbal pharmacotherapy, 5(4), 1-11.

Sayin, I., Cingi, C., Oghan, F., Baykal, B., Ulusoy, S. (2013). Complementary therapies in allergic rhinitis. ISRN allergy, 2013, 938751.