Czosnek niedźwiedzi (dziki) – z czym to się je

Dzień dobry,

Czy próbowaliście czosnku niedźwiedziego (dzikiego czosnku?).

Ja bardzo chciałam – rok i dwa lata temu. Niestety, nie miałam takiej możliwości (co zadzwoniłam do sklepu eko, oni mi na to „niestety – już nie mamy – będzie dnia X”. Tego roku postanowiłam w końcu dorwać się do czosnku niedźwiedziego. To i mam. 5 kilogramów (!) w mojej kuchni.  Miałam do wyboru – pięć kilogramów lub nic, więc wybór nie był bardzo skomplikowany :-)

W tym poście chciałam Wam więc napisać co nieco o czosnku niedźwiedzim. Co to jest czosnek niedźwiedzi? Jak się go uprawia? Jak go przechowywać i do czego wykorzystać? Przygotowałam też film, gdzie pokazuję, jak taki czosnek wygląda.

Zapraszam!

[ jeśli interesują Was tego typu posty, może Was też zaciekawić post o trawie cytrynowej]

Moja wiedza nabyta niedawno: 5 kg czosnku to trochę za dużo..;-)

Co to jest czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum) ?

Co to jest czosnek niedźwiedzi i do czego służy? Film.

Co ciekawe, czosnek niedźwiedzi to nazwa nie tylko polska (np. w Anglii jedna z jego nazw  to Boar’s  Garlic) – według podań to właśnie czosnek niedźwiedzi zjadały niedźwiedzie po przebudzeniu się z zimowej hibernacji.

[jeśli macie czas i ochotę, tutaj można posłuchać ciekawych wypowiedzi o czosnku niedźwiedzim]

Czosnek niedźwiedzi ma praktycznie wszystkie właściwości „zwykłego” czosnku – jest bogaty w witaminę A,B,C, obniża poziom cholesterolu i wspomaga układ odpornościowy – już kilka razy spotkałam się z „nalewką z czosnku niedźwiedziego”, która podobno czyni cuda i stawia na nogi osoby przeziębione :-)

Liście czosnku niedźwiedziego mają tą przewagę że:

– ładnie wyglądają

– nie pozostawiają tak intensywnego zapachu, którego trudno się pozbyć

– są lepiej trawione niż czosnek – jeśli ktoś miał np. problemy z wątrobą, a lubi czosnek, to doceni tę zaletę

Kiedy zbierać czosnek niedźwiedzi?

Czosnek niedźwiedzi to roślina wybitnie sezonowa.

W marcu pojawiają się pierwsze listeczki – to prawdziwe nowalijki i można je dodawać do sałatek! W kwietniu liście stają się coraz dłuższe i twardsze: nadają się wtedy do wszelkiego rodzaju przetworów (o czym dalej). W maju roślina wypuszcza piękne, białe kwiaty, które także są jadalne – można je dodawać np. do sałatek  (informację o jadalnośći kwiatów cytuję za chyba najbardziej doświadczoną zielarką w U.K, Jekką Mc Vicar – w PL spotkałam się z informacją, że kwiaty nie są jadalne, ale powiedzmy, że wierzę osobie z trzydziestoletnim stażem zielarskim, której książka jest akceptowana przez British Royal Herb Society).

Tak wyglądają kwiaty czosnku niedźwiedziego w maju:

Niestety, z czasem liście stają się twarde i łykowate i w połowie maja nie nadają się już do jedzenia – najlepsze w smaku są wtedy, kiedy roślina jeszcze nie kwitnie. W lecie liście zanikają zupełnie, by odrodzić się na wiosnę.

Jak sadzić czosnek niedźwiedzi?

Czosnek niedźwiedzi można posadzić sobie w ogrodzie. Jest rośliną silnie inwazyjną, więc trzeba przemyśleć, w którym miejscu go posadzimy:-) Rozmnaża się za pomocą bulw, lubi ziemię żyzną, ale poradzi sobie też w mniej sprzyjających okolicznościach przyrody. Preferuje miejsca zacienione.

W tym roku zamówiłam kilkadziesiąt cebulek i będziemy sadzić je pod świerkami – więc za rok, będę miała swój własny czosnek!

Czosnek niedźwiedzi (dziki) w kuchni.

• Dziki czosnek, świeży: chyba najlepszy, ale dość trudno dostępny. Liście, zwłaszcza młode, mogą służyć do sałatek.  Można go także ucierać np. do pesto, zapiekać w ciastach etc. Zblanszowany, straci ostry smak. Najlepiej przechowywać go w lodówce, lekko spryskanego wodą i dość luźno ułożonego (np. w papierowej torbie), żeby długo został świeży. Można pytać w sklepach eko, na straganach, można też zamówić tak jak ja – wysyłkowo (warto jednak poprosić sprzedawcę o poświadczenie, że posiada czosnek w uprawie a nie zrywa go na potęgę w lesie)

No dobrze, ale co zrobić, jeśli tak jak ja, macie więcej czosnku niż możecie zjeść, lub jeśli chcecie po prostu zachować jego smak na później? Jest kilka sposobów:

• zamrożenie czosnku niedźwiedziego – chyba najbardziej oczywisty sposób. Ja zamrażam w dwóch formach: czosnek w całych liściach oraz przemielony przez maszynkę do mięsa. Czosnek zmielony w maszynce ma bardziej intensywny smak, można go wykorzystywać podobnie do szpinaku etc. Trochę czosnku włożyłam także do foremek na kostki lodu – będę miała gotowe porcje.

• zanurzenie w oliwie – czosnek pocięłam na kawałeczki i zalałam mieszanką oleju i oliwy. Można przechowywać przez kilka tygodni

• pasteryzacja – czosnek podobno można zapasteryzować: nie wiem jak się zachowuje, jeśli chodzi o pH – zapewne trzeba dodać sok z cytryny, żeby nie rozwijały się bakterie

• podobno można kisić tak jak ogórki, wtedy pozbywamy się goryczki. Mam tę informację od sprawdzonej osoby tj. od osoby, która dostarczyła mi owe 5 kg.

• suszony czosnek niedźwiedzi – dość łatwo dostępny np. w sklepach eko, na stoiskach z przyprawami – niestety, praktycznie nieporównywalny w smaku ze świeżym. Jeśli używam czosnku suszonego, to namaczam go wcześniej w wodzie albo zalewam olejem, żeby troszkę wydobyć smak – ale jest mało czosnkowy.

Uff, to tyle na dziś, jeśli chodzi o czosnek niedźwiedzi.

Próbowaliście kiedyś?

Chcielibyście spróbować?

Zapraszam na dniach na przepisy z wykorzystaniem czosnku niedźwiedziego!