Spis treści
Masz problemy z zagonieniem dziecka do łóżka? A może to Twój maluch budzi się kilka razy w ciągu nocy? Na dobry sen wpływa wiele czynników. Warto zbudować własne wieczorne rytuały, które nie tylko zapewnią dziecku lepszy sen, ale też pozwolą Wam zacieśnić relacje rodzinne.
Ile snu potrzebują dzieci?
Przyjęło się, że osoba dorosła potrzebuje ok. 8 godzin snu, aby ciało i mózg mogły się zregenerować. A jak jest z najmłodszymi? Dużo zależy od wieku.
Według zaleceń Ministerstwa Zdrowia, w ciągu doby dziecko powinno spać:
Wiek dziecka | Godziny snu |
0-12 m-cy | 15-18 |
1-3 lata | 12-14 |
3-6 lat | 11-12 |
6-12 lat | 10-11 |
>12 lat | 8-9 |
Zaburzenia snu u dzieci – przyczyny
Problemy ze snem wśród dzieci mogą mieć ścisły związek z aktualnym skokiem rozwojowym, regresem snu, niewykształconym jeszcze rytmem dnia (u niemowląt) czy stresem związanym z bieżącymi wydarzeniami (w tym adaptacji w żłobku lub przedszkolu czy rozpoczęciem nauki w nowej szkole). Istnieje też wiele innych czynników, które mogą powodować zaburzenia snu u dzieci.
Niebieskie światło
W dbaniu o zdrowy sen najmłodszych zdecydowanie nie pomagają urządzenia elektroniczne używane w nadmiarze (wieczorową porą powinny być kategorycznie poza ich zasięgiem). Nawet oglądanie TV późnym popołudniem może wywołać długofalowe skutki w postaci problemów z wybudzaniem się w nocy czy problemami z zaśnięciem.
Niedobory
Innym aspektem wartym sprawdzenia u dzieci z problemami ze snem są niedobory minerałów, aminokwasów, witamin oraz złożonych mikro i makroelementów, wzajemnie wpływających na różne obszary w mózgu, w tym tak ważnych połączeń pomiędzy neuroprzekaźnikami. Przy problemach ze snem u dzieci sprawdzamy w pierwszej kolejności:
- niedobory magnezu;
- niedobory neuroprzekaźnika GABA (lękliwość, koszmary, drgawki);
- niedobory witamin z grupy B;
- metylacje wątrobowe (niewydolność wątroby, problemy z trawieniem węglowodanów).
Pasożyty
Częstym też powodem bezsenności, szczególnie wśród dzieci, są obecne w ich przewodzie pokarmowym pasożyty (owsiki, bicze, toksokary, przywry, glisty, cysty, tasiemce, giardia landria i inne, szczególnie jeśli w domu mamy zwierzęta), których aktywność wzmaga się nocą przez co zaburzają spokojny sen. Niepokój, problemy ze snem, wybudzanie się w nocy, zgrzytanie zębami przez sen, huśtawki nastroju i bóle mięśni mogą być powodowane toksynami uwalnianymi przez pasożyty do krwiobiegu i wchodzącymi w interakcje z neuroprzekaźnikami lub komórkami krwi. Chcąc zdiagnozować siebie lub domowników pod kątem pasożytów, niezbędne jest wykonanie wnikliwych badań z krwi (a nie samych badań kału), w tym przeciwciał z krwi oraz konsultacja z parazytologiem. Przy wyniku pozytywnym nawet u jednego z domowników, leczeniu poddać się muszą wszyscy domownicy (włącznie ze zwierzętami), a dokładnej dezynfekcji – cały dom. Dokładna i częsta higiena rąk może zminimalizować nawrót pasożytów, o czym trzeba szczególnie edukować dzieci (owsiki to potocznie mówiąc choroba tzw. „brudnych rąk”, a ich jaja przenoszone są najczęściej pod paznokciami).
Zobacz jak oczyścić organizm z pasożytów >>
Naturalne metody poprawy jakości snu u dzieci
Możesz wspierać zdrowy sen Twojego dziecka w naturalny sposób. Już samo zapewnienie odpowiednich warunków w sypialni może zdziałać cuda dla jakości snu waszych pociech.
Niezwykle ważna dla dzieci jest rutyna. Chociaż często z początku trudno je przekonać do zmiany nawyków, warto wprowadzić stałe pory zasypiania i pobudki (także w weekendy) tak, aby przyzwyczaić organizm i zegar biologiczny do pewnych godzin funkcjonowania.
Odpowiednie środowisko do snu dla dzieci
- Odpowiednia temperatura w sypialni dziecka: Eksperci sugerują, że temperatura w sypialni powinna wynosić między 18 a 21 stopni Celsjusza. Czyli nie za ciepło, nie za zimno. Możesz eksperymentować w tym zakresie, obserwując, przy jakiej temperaturze dziecko śpi najspokojniej. Pamiętaj też o odpowiedniej pościeli – lekka w lecie, cieplejsza w zimie.
- Zaciemnienie sypialni: Ciemność to najlepszy przyjaciel melatoniny – hormonu snu. Zasłony zaciemniające lub rolety to świetny sposób na stworzenie tej magicznej atmosfery. Jeśli wasz maluch boi się całkowitej ciemności, małe lampki nocne z ciepłym, przytłumionym światłem mogą być idealnym rozwiązaniem.
- Redukcja hałasu: Całkowita cisza może być trudna do osiągnięcia, szczególnie w mieście. Ale jest na to sposób! Biały szum lub delikatne dźwięki natury mogą pomóc zamaskować niepożądane odgłosy z zewnątrz. Istnieją specjalne urządzenia lub aplikacje, które generują takie kojące dźwięki.
- Odstawienie elektroniki przed snem: To, co może wesprzeć dzieci w zachowaniu korzystnej dla nich higienie snu, to na pewno wieczorny elektroniczny detoks. Zastąp ekrany telewizora, tabletu czy smartfona wspólną aktywnością w zabawie (planszówki, budowa z klocków, rysowanie) lub czytaniem książki.
Techniki relaksacyjne na sen dla dzieci
Tak samo jak u osób dorosłych, u dzieci również można stosować techniki relaksacyjne przed snem. Wspólne ćwiczenia, takie jak wizualizacje, głębokie oddychanie czy progresywne rozluźnianie mięśni mogą pomóc dziecku wyciszyć się przed snem i łatwiej zasnąć.
Czytanie lub opowiadanie kojących historii również może pomóc dziecku się zrelaksować i przygotować do snu. Wypróbuj na przykład relaksującą bajkę, która powstała we współpracy Klaudyna Hebda i Pokój Spokój:
Żeby dziecko się odprężyło może zastosować też delikatny masaż pleców lub stóp, np. z użyciem Balsamu DobraNocka.
Regularne stosowanie tych technik może pomóc dzieciom w ustanowieniu zdrowych nawyków snu i radzeniu sobie ze stresem czy niepokojem przed snem.
Co na lepszy sen dla dziecka?
Pomocne w zasypianiu u dzieci mogą być również relaksacyjne rytuały kąpielowe i pielęgnacyjne z wykorzystaniem magnezu i olejków eterycznych.
Chlorek magnezu na problemy ze snem u dzieci
Suplementacja magnezu poprzez kąpiele w soli magnezowej, to bardzo pożądana forma uzupełniania tego pierwiastka u najmłodszych. Szczególnie, gdy dzieci nie lubią przyjmować suplementów na łyżeczce, w napojach czy w innej tradycyjnie przyjętej formie.
Magnez wspiera detoksykację tkanek, co znacznie wpłynie na jakość snu. Optymalny poziom magnezu w organizmie pomaga w zachowaniu zdrowego układu nerwowego i regulacji emocji. Dosłownie daje zasoby na skuteczne mierzenie się ze stresem i większe poczucie sprawczości: „tak, potrafię!”.
Amerykańskie badania donoszą, iż niedobory magnezu u dzieci występują na zatrważającą skalę, w szczególności wśród dzieci i młodzieży zdiagnozowanych pod kątem ADHD (95%) i innych zaburzeń w obszarze problemów ze skupieniem, nadreaktywności czy nadpobudliwości psychoruchowej.
Dowiedz się więcej o dobroczynnym działaniu kąpieli magnezowych >>
Aromaterapia na sen u dzieci
Włączenie olejków eterycznych do wieczornej rutyny nie tylko ułatwi dziecku zaśnięcie, a dzięki delikatnym zapachom sprawi, że zasypianie będzie przyjemniejsze.
Olejki eteryczne dla dzieci na sen
Wśród olejków eterycznych, które pomagają dzieciom lepiej spać szczególnie warte uwagi są:
Dzięki swoim wyciszającym właściwościom, olejki eteryczne na dobry sen poprawiają jakość nocnego wypoczynku oraz naturalnie ułatwiają zasypianie.
Poznaj 5 zastosowań olejku lawendowego >>
Dowiedz się więcej o olejkach eterycznych na sen >>
Jak stosować aromaterapię na sen u dzieci?
Do dyspozycji masz kilka metody stosowania aromaterapii:
Dyfuzję
Do dyfuzora dodaj olejek eteryczny (lub mieszkankę) w ilości według zaleceń producenta Twojego sprzętu. Nie masz dyfuzora? Nic straconego! Nasącz olejkiem eterycznym wacik i włóż go pod poduszkę.
Dobrą praktyką będzie także wspólne spryskanie poduszki i pościeli sprayem z olejkami eterycznymi (np. sprayem DobraNocka), który wesprze dobry sen dając aromaterapeutyczne działanie wyciszające, uspokajające i relaksujące.
Kąpiele
Wyżej pisałam już o kąpielach magnezowych, czas na kąpiel aromaterapeutyczną. Wymieszaj do 10 kropel olejku eterycznego z bezwonnym płynem do kąpieli, a całość wlej do wanny, w której zanurzysz malucha. Nigdy nie wlewaj olejku bezpośrednio do wody, bo będzie pływał po powierzchni i może podrażnić skórę (olejki eteryczne są bardzo skoncentrowane). Oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie, aby w wannie zastosować jednocześnie rozcieńczony olejek i sól magnezową.
Dowiedz się więcej o kąpielach aromaterapeutycznych >>
Sprawdzi się tu również kąpiel samych stópek. Do miski nalej ciepłą wodę, wsyp 50 ml soli magnezowej. Kilka kropli olejku eterycznego wymieszaj z płynem do kąpieli i dodaj do miski. Mocz stopy dziecka przez 15 minut.
Masaże
Wybrany olejek eteryczny (kilka kropli) możesz połączyć z olejem bazowym (np. Aromabazą, olejem migdałowym, olejem jojoba) lub z odrobiną masła shea. Mieszasz, zakręcasz, podpisujesz słoiczek. Takie mazidło możesz wcierać w stopy, kark i nadgarstki dziecka, wykonując rozluźniający masaż.
Zioła wspomagające sen u dzieci
Zioła, które pomogą Twojemu dziecku wyciszyć się przed snem, to m.in.:
- melisa,
- rumianek,
- lipa.
Możesz je podawać w formie naparu. Zadbaj tylko, żeby napój nie był zbyt gorący, aby maluch się nie poparzył.
Czytaj więcej o ziołach na dobry sen >>
Co robić, gdy dziecko nie chce spać?
Posłuchaj rozmowy Klaudyny Hebdy z Joanną Frejus – psycholożką i psychoterapeutką:
***
Pamiętajcie, każde dziecko jest inne. Obserwujcie swoje pociechy i dostosowujcie stosowane metody do ich potrzeb. Z odrobiną eksperymentów i cierpliwości, znajdziecie idealną receptę na spokojny sen dla całej rodziny. Słodkich snów!