Spis treści
Nie będzie przesadą, jeśli powiemy, że olejek eteryczny z oregano jest już kultowy, a jednocześnie nadal niezrozumiały i trudny w użyciu dla wielu osób. Olejek oreganowy zyskał w ostatnich latach ogromną popularność dzięki swoim niezwykłym właściwościom. Mimo to, dla wielu wciąż pozostaje tajemnicą, jak w pełni wykorzystać jego potencjał. Dzisiaj przedstawimy Ci aż dziewięć fantastycznych właściwości olejku oregano, które sprawią, że go pokochasz i zrozumiesz, czemu dla tylu osób stał się podstawą domowego niezbędnika.
Krótka charakterystyka olejku z oregano
Samo oregano (Origanum vulgare) należy do rodziny Lamiaceae, a olejek eteryczny z oregano pozyskiwany jest przez destylację parą wodną lub hydrodestylację liści, kwiatów oraz pąków. Chociaż ciężko jest przekazać zapach słowami, to można go opisać jako intensywnie ziołowy, kamforowy, z ostrymi fenolowymi nutami. Olejek oregano dobrze łączy się z innymi, takimi jak bazylia, olejki cytrusowe, cedr wirginijski, cyprys, eukaliptus, frankincense, geranium, lawenda, mięta pieprzowa, sosna lub rozmaryn. My szczególnie lubimy mieszać oregano z olejkiem pomarańczowym lub cytrynowym, co również polecamy Tobie – zwłaszcza, gdy chcesz dyfuzować oregano przy dzieciach.
Dlaczego olejek eteryczny z oregano działa tak dobrze? To za sprawą zawartych w nim związków chemicznych. Znajdziemy w nim głównie fenole takie jak karwakrol i tymol – kolejno ok. 73% i 2% (pamiętaj, że olejki nie są standaryzowane i zawartość substancji aktywnych może się różnić w Twoim olejku z oregano; są to liczby uśrednione). Oprócz tego, zawiera monoterpeny (para-cymen, gamma-terpinen, alfa-pinen, beta-mircen, alfa-terpinen) i śladowe seskwiterpeny (głównie beta-kariofilen). To właśnie ta synergistyczna mieszanka naturalnej chemii sprawia, że olejek z oregano jest aż tak cenny i pomocny.
Bezpieczeństwo stosowania olejku oreganowego
Warto jednak pamiętać o bezpieczeństwie jego stosowania: olejek z oregano może powodować umiarkowane podrażnienia błon śluzowych oraz może podrażniać skórę. Nie zaleca się jego stosowania w czasie ciąży, karmienia piersią, na skórę nadwrażliwą, chorą lub uszkodzoną, ani u dzieci poniżej 6. roku życia (chociaż niektórzy aromaterapeuci dopuszczają jego użycie od 2. roku życia, my tego nie polecamy, jeżeli nie masz doświadczenia z olejkiem oregano). Maksymalne zalecane stężenie na skórę wynosi 1,1%, co odpowiada około 4 kroplom na 15 ml bazy. Dodatkowo, olejek z oregano może wchodzić w interakcje z lekami przeciwcukrzycowymi oraz przeciwzakrzepowymi z powodu zawartości karwakrolu, który także wykazuje działanie rozrzedzające krew.
Jeżeli chcesz korzystać z olejków eterycznych w celach terapeutycznych, dobrze jest skonsultować to ze swoim lekarzem prowadzącym.
9 właściwości olejku oregano, które pokochasz
Jak działa olejek z oregano i kiedy warto po niego sięgnąć? Poniżej znajdziesz krótki przewodnik po przydatnych zastosowaniach olejku eterycznego z oregano, oraz kilka sposobów na jego użycie w praktyce.
Trzyma bakterie z daleka
Olejek oregano, ze względu na swoje potężne właściwości przeciwbakteryjne, przyciągnął uwagę naukowców, którzy intensywnie badają jego potencjał. Wyniki tych badań potwierdzają jego skuteczność w zwalczaniu różnorodnych bakterii. Okazuje się, że olejek oregano jest skuteczny przeciwko wielu chorobotwórczym bakteriom, takim jak Helicobacter pylori, Bacillus subtilis, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, Salmonella typhimurium, a nawet szczepów MRSA, czyli gronkowca opornego na tradycyjne antybiotyki (Lin et al., 2005; Sienkiewicz et al., 2012; Kim et al., 2023; Lu et al., 2018; Luna-Solorza et al., 2023)
Spektrum działania olejku oregano obejmuje szeroki wachlarz problemów – od dolegliwości żołądkowych po zakażenia układu moczowego, infekcje układu oddechowego oraz różnego rodzaju bakteryjne zmiany skórne. Badania nie pozostawiają wątpliwości co do jego potencjału, co czyni go naprawdę nieocenionym w domowym niezbędniku.
Ogranicza prychanie w domu
Oregano jest także cenione za swoje silne właściwości przeciwinfekcyjne, które mogą być szczególnie cenne w sytuacjach, gdy w domu panuje choroba. Zawarty w nim karwakrol i tymol mogą pomóc w eliminowaniu drobnoustrojów z powierzchni (np. mebli i klamek) oraz powietrza. Dodanie kilku kropel olejku z oregano do dyfuzora może pomóc w przegonieniu „morowego” powietrza w zamkniętych pomieszczeniach, redukując ryzyko przenoszenia się infekcji między domownikami. Również stosowany miejscowo na skórę, może pomóc przy drobnych infekcjach skórnych, takich jak drobne skaleczenia czy pęcherzyki, co czyni go dosyć cennym w domowym niezbędniku.
Pomaga przy problemach grzybiczych
Nie tylko działa przeciwbakteryjnie, ale jest też znany z silnych właściwości przeciwgrzybiczych. Badania wykazały, że olejek oregano może skutecznie hamować wzrost i rozwój tych groźnych patogenów. Rodzaj Candida spp., będący główną przyczyną infekcji drożdżakowych u ludzi i Aspergillus niger, grzyb często związany z zakażeniami układu oddechowego, są wrażliwe na działanie związków zawartych w olejku z oregano, które mogą ograniczać ich wzrost w naszych organizmach (Hacioglu et al., 2021; Kocić-Tanackov et al., 2012).
Łagodzi infekcje wirusowe
Jakby tego było mało, to oprócz swoich właściwości przeciwbakteryjnych i przeciwgrzybiczych, wykazuje także potencjał przeciwwirusowy. Oregano najczęściej stosuje się jako wsparcie, gdy dopadną nas wirusy grypy i wirusy powodujące przeziębienia. Badania sugerują, że składniki aktywne zawarte w olejku oregano mogą pomóc w łagodzeniu nieprzyjemnych objawów i skróceniu czasu trwania infekcji (Wani et al., 2021).
Ogranicza stany zapalne
Zawarty w olejku z oregano karwakrol to bomba przeciwzapalna. Z tego powodu, docenią go osoby zmagające się z różnymi stanami zapalnymi, szczególnie tymi w obrębach stawów, Dzięki zdolności do modulacji odpowiedzi immunologicznej, olejek oregano może zmniejszać obrzęki i redukować sztywność stawów (Hotta et al., 2010). Co więcej – działa mocno rozgrzewająco i to już w naprawdę maleńkich ilościach!
Koi przy bólach mięśni
To działanie rozgrzewające i przeciwzapalne, ma także swoją drugą stronę! Karwakrol i tymol są zdolne do modulowania ścieżek percepcji bólu i mogą działać przeciwbólowo. Dlatego olejek eteryczny z oregano może być stosowany miejscowo, zawsze rozcieńczony z olejem bazowym, w celu złagodzenia bólów mięśni i stawów. Dodatkowo, jego właściwości przeciwdrobnoustrojowe mogą pomóc w redukcji infekcji przyczyniających się do bólu (np. w trakcie przeziębienia lub osłabienia, kiedy wszystko Cię boli). Olejek z oregano dodatkowo stymuluje krążenie krwi, co jeszcze bardziej przyczynia się do wspierania procesów gojenia.
Wspiera układ trawienny
Olejek eteryczny z oregano wykazuje również wsparcie dla układu trawiennego, głównie dzięki swoim właściwościom przeciwskurczowym, przeciwpasożytniczym i wspomagającym trawienie (Leyva-López et al., 2017; Hudaberdi, 2004; Machado et al., 2010). Jako olejek przeciwskurczowy, oregano pomaga łagodzić skurcze mięśni i bóle w przewodzie pokarmowym, zapewniając ulgę w dyskomforcie i wspierając procesy trawienne. Jego skuteczność przy dyspepsji, czyli niestrawności, jest dobrze udokumentowana, ponieważ może pomóc zmniejszyć objawy takie jak wzdęcia, gazy i ból żołądka poprzez stymulację wydzielania enzymów trawiennych. Ponadto, właściwości przeciwpasożytnicze olejku oregano czynią go całkiem cennym w walce z pasożytami jelitowymi, promując zdrowsze środowisko jelitowe.
Tutaj jednak zachęcamy do zachowania ostrożności: olejek z oregano na układ trawienny najczęściej jest przyjmowany wewnętrznie. My nie polecamy robienia tego na własną rękę – przygotowanie i odpowiednie rozcieńczenie olejku eterycznego z oregano jest dosyć skomplikowane w domowym zaciszu, dlatego jeżeli chcesz skorzystać z tej metody podania, sięgnij po sprawdzone suplementy zawierające oregano, z zaufanego źródła. Dzięki temu unikniesz m.in. podrażnień błon śluzowych jamy ustnej i przełyku, oraz nie będziesz musieć się martwić wyliczaniem stosownych dawek. My szczególnie polecamy, aby przyjrzeć się kapsułkom z oregano – właśnie w taki sposób profesjonalni aromaterapeuci z Zachodu Europy stosują ten olejek.
Działa przeciwkaszlowo
Oregano to również właściwości przeciwkaszlowe. Zawarte w nim związki mogą łagodzić drogi oddechowe, zmniejszając intensywność i częstotliwość kaszlu (Ahmad et al., 2021). Działają poprzez rozluźnianie mięśni układu oddechowego i zmniejszanie stanu zapalnego, co może być szczególnie korzystne w przypadku suchego lub uporczywego kaszlu.
Ułatwia wykrztuszanie wydzieliny
Kontynuując temat kaszlu, nie możemy zapomnieć o działaniu wykrztuśnym olejku z oregano. Pomaga w rozrzedzaniu śluzu, ułatwiając jego usuwanie i tym samym dalsze łagodzenie objawów męczącego kaszlu (Lombrea et al., 2020). Najczęściej stosuje się go w dyfuzji, ale możesz też dodać kropelkę do inhalacji z parą wodną (tzw. parówki), co będzie wspierać łatwiejsze oddychanie i ogólne zdrowie układu oddechowego.
Olejek z oregano – zastosowanie w praktyce
Specjalnie dla Ciebie, przygotowaliśmy kilka przepisów, które pokażą Ci, jak łatwo i skutecznie możesz wykorzystać olejek z oregano w swoim domu. Poniższe sposoby możesz skopiować 1:1 lub zainspirować się nimi do opracowania własnych „protokołów” domowych.
- Żeby zastosować olejek eteryczny w dyfuzorze, dodaj 2 krople olejku z oregano i 4 krople olejku cytrynowego (lub pomarańczowego) i dyfuzuj przez 20-30 minut, po czym zrób ok. godzinną przerwę. Dyfuzję możesz powtarzać 2-3 razy w ciągu dnia. Polecamy, aby używać go w parze z jakimś olejkiem cytrusowym lub lawendą, aby złagodzić intensywny aromat oregano, który może być czasami drażniący – szczególnie dla młodszych. Ten sposób będzie doskonałym wsparciem przy różnych infekcjach, oczyszczaniu powietrza w domu, czy kiedy dokucza Ci kaszel lub z zatok nie chce przestać cieknąć.
- Olejek z oregano także jest często wykorzystywany przy grzybicy paznokci. W tym celu w 5 ml buteleczce z kroplomierzem wymieszaj: 1 ml olejku oregano, 1 ml olejku z drzewa herbacianego, 1 ml olejku lawendowego i uzupełnij 2 ml oleju ze słodkich migdałów lub pestek winogron. Taką mieszankę nakładaj na zmiany kilka razy dziennie, za pomocą wacika kosmetycznego lub patyczka higienicznego. To bardzo mocna mieszanka o stężeniu wyższym niż to maksymalne, dlatego stosuj ją jedynie miejscowo i z nią nie przesadzaj.
- Na infekcje skórne, skorzystaj z bezpieczniejszej mieszanki, czyli 2-4 krople oregano rozcieńcz w 15 ml oleju bazowego i nakładaj na miejsca na skórze wymagające wsparcia. Zacznij od mniejszej ilości – z oregano nie ma żartów, to naprawdę mocny olejek. Mieszankę możesz wzbogacić o 5 kropli olejku lawendowego lub pomarańczowego, aby złagodzić mocne działanie oregano. Taką mieszankę możesz także delikatnie wmasowywać w stawy lub napięte mięśnie.
- Pełen holizm, czyli kąpiel z oregano. Na co? Na wszystko! Kąpiele łączą zastosowanie zewnętrzne na skórę, wraz z inhalacjami, oferując nam naprawdę mocne i skuteczne działanie. Aby przygotować sobie oreganowy olej do kąpieli, wymieszaj wraz z 20 ml oleju bazowego: 2 krople oregano, 4 krople lawendy i 5 kropli pomarańczy. Odrobinę takiej mieszanki dodaj do wanny z wodą i poleż w niej kilka-kilkanaście minut, gdy czujesz napięte mięśnie, dopadło Cię przeziębienie, dokuczają stawy, albo potrzebujesz wyjątkowego rozgrzania w jesienne wieczory.
- Przygotuj sobie bardzo prostą mieszankę na wspomożenie trawienia. Do buteleczki 10 ml z kroplomierzem dodaj: 3 krople olejku z oregano, 4 krople olejku z mięty pieprzowej, 5 kropli olejku cytrynowego i 5 kropli olejku pomarańczowego i uzupełnij wybranym olejem bazowym. Żeby użyć, kilka kropli delikatnie wmasuj kolistymi ruchami w podbrzusze. Możesz też dodać 2-3 krople na wacik kosmetyczny lub chusteczkę i głęboko oddychać.
To jak, kochasz już oregano?
Wierzymy, że tak, ale jeśli ta miłość potrzebuje więcej czasu i czynów, a nie tylko słów – zapisz sobie ten tekst i wróć do niego, kiedy tylko poczujesz, że właśnie dzisiaj potrzeba Ci sięgnąć po olejek eteryczny z oregano. Pamiętaj, że naturalne metody mogą być skutecznym uzupełnieniem codziennej troski o zdrowie i standardowej medycyny. Niech oregano stanie się Twoim nowym przyjacielem przy walce z dolegliwościami i w dążeniu do lepszego samopoczucia. Nie bój się eksperymentować i odkrywać korzyści, jakie oferuje ten piękny olejek.
Bibliografia
- Ahmad, A., Elisha, I. L., Van Vuuren, S., & Viljoen, A. (2021). Volatile phenolics: A comprehensive review of the anti-infective properties of an important class of essential oil constituents. Phytochemistry, 190, 112864. https://doi.org/10.1016/j.phytochem.2021.112864
- Hacioglu, M., Oyardi, O., & Kirinti, A. (2021). Oregano essential oil inhibits Candida spp. biofilms. Zeitschrift fur Naturforschung. C, Journal of biosciences, 76(11-12), 443–450. https://doi.org/10.1515/znc-2021-0002
- Hotta, M., Nakata, R., Katsukawa, M., Hori, K., Takahashi, S., & Inoue, H. (2010). Carvacrol, a component of thyme oil, activates PPARalpha and gamma and suppresses COX-2 expression. Journal of lipid research, 51(1), 132–139. https://doi.org/10.1194/jlr.M900255-JLR200
- Hudaberdi, M. (2004). Pan Introduction of Origanum vulgare L. (Sp. Pl.) of Xinjiang. In: Flora Xinjiangensis, Tomus 4: Commissiom Redactorum Flora Xinjiangensis Edits., Xinjiang Science & Technology Publishing House Publ., Xinjiang. p 333-335.
- Kim, H. J., Kim, H. S., Yun, Y. S., & Kang, H. K. (2023). Effect of Bacillus subtilis and Oregano Oil on Performance, Gut Microbiome, and Intestinal Morphology in Pullets. Animals : an open access journal from MDPI, 13(16), 2550. https://doi.org/10.3390/ani13162550
- Kocić-Tanackov, S., Dimić, G., Tanackov, I., Pejin, D., Mojović, L., & Pejin, J. (2012). The inhibitory effect of oregano extract on the growth of aspergillus spp. and on sterigmatocystin biosynthesis. LWT, 49(1), 14-20. https://doi.org/10.1016/j.lwt.2012.04.013
- Leyva-López, N., Gutiérrez-Grijalva, E. P., Vazquez-Olivo, G., & Heredia, J. B. (2017). Essential Oils of Oregano: Biological Activity beyond Their Antimicrobial Properties. Molecules (Basel, Switzerland), 22(6), 989. https://doi.org/10.3390/molecules22060989
- Lin, Y. T., Kwon, Y. I., Labbe, R. G., & Shetty, K. (2005). Inhibition of Helicobacter pylori and associated urease by oregano and cranberry phytochemical synergies. Applied and environmental microbiology, 71(12), 8558–8564. https://doi.org/10.1128/AEM.71.12.8558-8564.2005
- Lombrea, A., Antal, D., Ardelean, F., Avram, S., Pavel, I. Z., Vlaia, L., Mut, A. M., Diaconeasa, Z., Dehelean, C. A., Soica, C., & Danciu, C. (2020). A Recent Insight Regarding the Phytochemistry and Bioactivity of Origanum vulgare L. Essential Oil. International journal of molecular sciences, 21(24), 9653. https://doi.org/10.3390/ijms21249653
- Lu, M., Dai, T., Murray, C. K., & Wu, M. X. (2018). Bactericidal Property of Oregano Oil Against Multidrug-Resistant Clinical Isolates. Frontiers in microbiology, 9, 2329. https://doi.org/10.3389/fmicb.2018.02329
- Luna-Solorza, J. M., Ayala-Zavala, J. F., Cruz-Valenzuela, M. R., González-Aguilar, G. A., Bernal-Mercado, A. T., Gutierrez-Pacheco, M. M., & Silva-Espinoza, B. A. (2023). Oregano Essential Oil versus Conventional Disinfectants against Salmonella Typhimurium and Escherichia coli O157:H7 Biofilms and Damage to Stainless-Steel Surfaces. Pathogens (Basel, Switzerland), 12(10), 1245. https://doi.org/10.3390/pathogens12101245
- Machado, M., Sousa, M.doC., Salgueiro, L., & Cavaleiro, C. (2010). Effects of essential oils on the growth of Giardia lamblia trophozoites. Natural product communications, 5(1), 137–141.
- Sienkiewicz, M., Wasiela, M., & Głowacka, A. (2012). Aktywność przeciwbakteryjna olejku oreganowego (Origanum heracleoticum L.) wobec szczepów klinicznych Escherichia coli i Pseudomonas aeruginosa [The antibacterial activity of oregano essential oil (Origanum heracleoticum L.) against clinical strains of Escherichia coli and Pseudomonas aeruginosa]. Medycyna doswiadczalna i mikrobiologia, 64(4), 297–307.
- Wani, A. R., Yadav, K., Khursheed, A., & Rather, M. A. (2021). An updated and comprehensive review of the antiviral potential of essential oils and their chemical constituents with special focus on their mechanism of action against various influenza and coronaviruses. Microbial pathogenesis, 152, 104620. https://doi.org/10.1016/j.micpath.2020.104620