Oregano jako naturalny sposób na zatrucie pokarmowe i inne dolegliwości

Zatrucia pokarmowe występują na całym świecie. Zazwyczaj wynikają one ze spożycia skażonej żywności. To choroby wywołane przez bakterie lub/i toksyny w żywności. Większość przypadków zatruć jest spowodowana złymi praktykami higienicznymi i zwykle zdarza się w stołówkach szkolnych, kuchniach hostelowych, restauracjach i na straganach.

Przykładowo, zatrucie pokarmowe rozwija się, gdy dana osoba spożywa niewłaściwie schłodzoną rybę, w której bakterie Clostridium botulinum spowodowały powstanie toksycznych substancji. Każdy z nas na pewno słyszał o jadzie kiełbasianym czy inaczej toksynie botulinowej. Wspomniane wyżej bakterie wytwarzają aż 7 podtypów neurotoksyn botulinowych wywołując porażenie mięśni.

Zatrucia pokarmowe mogą być przyczynami poważnych chorób, a nawet śmierci. Szybkie rozpoznanie i leczenie może być pomocne w minimalizowaniu skutków klinicznych. W pierwszym etapie zatrucia warto sięgnąć po domowe sposoby (w przypadku niemowląt warto jak najszybciej zgłosić się do lekarza).

Oregano i jego właściwości lecznicze

Olejek oregano jest jednym z najczęściej stosowanych olejków na świecie. Oregano (Origanum vulgare), zawiera karwakrol, tymol eugenol i kwas rozmarynowy (którego akurat nie znajdziesz w olejku z oregano). Roślina ta jest stosowana w dawkach leczniczych przy zaburzeniach układu oddechowego i żołądkowo-jelitowego oraz jako środek przeciwbakteryjny. Oregano i olejek z oregano są ogólnie uznawane za bezpieczne jako składniki żywności przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA).

Olejki z oregano są znane ze swojej aktywności przeciwdrobnoustrojowej, a także właściwości przeciwwirusowych i przeciwgrzybiczych. Niemniej jednak badania wykazały, że związki te są również silnymi przeciwutleniaczami, środkami przeciwzapalnymi, przeciwcukrzycowymi i przeciwnowotworowymi. Olejek z oregano wywiera korzystny wpływ na błonę śluzową jelita i mikrobiotę (florę bakteryjną). Te właściwości olejków z oregano mogą być interesujące dla przemysłu spożywczego, kosmetycznego, farmaceutycznego, a także w przypadku domowego użytku. Poza olejkami, potencjalne korzyści zdrowotne oregano są częściowo przypisywane związkom fitochemicznym, takim jak flawonoidy i kwasy fenolowe. Eksperymenty epidemiologiczne, in vitro i in vivo, wykazały, że długotrwałe ich spożywanie wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem zachorowania na choroby przewlekłe.

Więcej o oregano dowiesz się z naszego wpisu: Olejek eteryczny z oregano: 9 właściwości, które pokochasz

Jak stosować oregano?

• Dodawaj świeże lub suszone oregano do sosów, zup i pieczeni.
• Możesz spożyć oregano w formie nalewki.
• Wlej kilka kropli olejku z oregano do miski z gorącą wodą i wdychaj opary (skuteczne łagodzenie objawów przeziębienia).
• Wypróbuj suplementy z oregano.
• Pij napary i herbaty z oregano.
• Olejek oregano jest dostępny bez recepty jako suplement diety w wielu preparatach, w tym w kapsułkach i roztworach olejowych. Zaleca się stosować dawki wg sugestii producenta, zaufanego zielarza lub lekarza.

Stabilność i bioaktywność olejku mogą być zagrożone przez jego lotną i hydrofobową naturę oraz przez czynniki zewnętrzne, w tym światło, ciepło lub tlen. Ciekawym rozwiązaniem jest stosowanie wspomnianego już kapsułkowania, aby zagwarantować ochronę oleju z oregano przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi i zmaksymalizować jego potencjał, szczególnie przy zatruciach pokarmowych. Kapsułkowanie olejku z oregano jest interesującą strategią stosowaną w celu zwiększenia jego stabilności, zwiększenia bioaktywności i zmniejszenia lotności.

Przeciwwskazania i potencjalne skutki uboczne

Olejek z oregano jest zwykle dobrze tolerowany, ale skutki uboczne większych dawek mogą obejmować dyskomfort w jamie brzusznej, zgagę, zaparcia lub biegunkę, nudności i wymioty, zawroty głowy i ból głowy.

Do rzadkich działań niepożądanych należą reakcje nadwrażliwości. Oregano nie powinno być również stosowane w okresie ciąży oraz u kobiet w wieku rozrodczym niestosujących skutecznej antykoncepcji. Duże dawki oregano mogą zwiększać ryzyko krwawienia.

Osoby, które stosują duże dawki oregano, powinny przerwać przyjmowanie oregano na 2 tygodnie przed zabiegiem chirurgicznym.

Interakcje z lekami, ziołami, suplementami

• Leki na cukrzycę. Oregano może obniżać poziom cukru we krwi. Przyjmowanie oregano wraz z lekami przeciwcukrzycowymi może spowodować zbyt duży spadek poziomu cukru we krwi.
• Leki spowalniające krzepnięcie krwi (leki przeciwzakrzepowe/przeciwpłytkowe). Oregano może spowolnić krzepnięcie krwi. Przyjmowanie oregano wraz z lekami, suplementami lub ziołami, które również spowalniają krzepnięcie krwi (czosnek, imbir, żeń-szeń), może zwiększać ryzyko powstawania siniaków i krwawień.
• Oregano może także zmniejszać wchłanianie żelaza, cynku i miedzi do organizmu.

Oregano w medycynie ludowej i badaniach naukowych

Oregano było szeroko stosowane w medycynie ludowej w łagodzeniu chorób związanych ze stanami zapalnymi, zaburzeń układu oddechowego i trawiennego, bólów głowy, reumatyzmu, cukrzycy i innych. Badania wskazują, że główną fizjologiczną funkcją fitochemikaliów jest służenie jako mechanizm obronny roślin przed patogenami, szkodnikami, roślinożercami, promieniowaniem UV i stresem oksydacyjnym. Ich zawartość w roślinach zależy od takich czynników, jak odmiana, położenie geograficzne, pogoda, światło dzienne, temperatura, warunki glebowe, stres wodny, czas zbioru i inne. Skład substancji aktywnych różni się także w zależności od gatunku czy fazy wegetatywnej rośliny.

To wszystko sprawia, że jest bardzo trudno uzyskać tzw. “standard”, czyli substancję o identycznych właściwościach, które można by wykorzystać na każdym etapie badań naukowych. Pomimo tego widoczny jest ogromny potencjał oregano w medycynie, szczególnie że jest stosowane przez ludzi od setek lat.

Przygotuj swój macerat z oregano!

1. Umyj i posiekaj liście oregano.
2. Umieść je w słoiku, następnie dodaj rozgrzany olej i wymieszaj.
3. Zamknij słoik i przechowuj go w chłodnym, ciemnym miejscu do 2 tygodni, potrząsając słoikiem codziennie.
4. Po 2 tygodniach odcedź olej i wyrzuć liście.

Smacznego!

***

Bibliografia:

1. Bayala, B., Bassole, I. H., Scifo, R., Gnoula, C., Morel, L., Lobaccaro, J. M., & Simpore, J. (2014). Anticancer activity of essential oils and their chemical components – a review. American Journal of Cancer Research, 4(6), 591–607.
2. Bhalla, Y., Gupta, V. K., & Jaitak, V. (2013). Anticancer activity of essential oils: a review. Journal of the Science of Food and Agriculture, 93(15), 3643–3653. https://doi.org/10.1002/jsfa.6267
3. Ding, X., Wu, X., Zhang, K., Bai, S., Wang, J., Peng, H., Xuan, Y., Su, Z., & Zeng, Q. (2020). Dietary supplement of essential oil from oregano affects growth performance, nutrient utilization, intestinal morphology and antioxidant ability in Pekin ducks. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition, 104(4), 1067–1074. https://doi.org/10.1111/jpn.13311
4. Ghitea, T. C., El-Kharoubi, A., Ganea, M., Bimbo-Szuhai, E., Nemeth, T. S., Ciavoi, G., Foghis, M., Dobjanschi, L., Pallag, A., & Micle, O. (2021). The Antimicrobial Activity of Origanum vulgare L. Correlated with the Gastrointestinal Perturbation in Patients with Metabolic Syndrome. Molecules (Basel, Switzerland), 26(2), 283. https://doi.org/10.3390/molecules26020283
5. Gutiérrez-Grijalva, E. P., Picos-Salas, M. A., Leyva-López, N., Criollo-Mendoza, M. S., Vazquez-Olivo, G., & Heredia, J. B. (2017). Flavonoids and Phenolic Acids from Oregano: Occurrence, Biological Activity and Health Benefits. Plants (Basel, Switzerland), 7(1), 2. https://doi.org/10.3390/plants7010002
6. Jia, L., Wu, J., Lei, Y., Kong, F., Zhang, R., Sun, J., Wang, L., Li, Z., Shi, J., Wang, Y., Wei, Y., Zhang, K., & Lei, Z. (2022). Oregano Essential Oils Mediated Intestinal Microbiota and Metabolites and Improved Growth Performance and Intestinal Barrier Function in Sheep. Frontiers in immunology, 13, 908015. https://doi.org/10.3389/fimmu.2022.908015
7. Lawrence, D. T., Dobmeier, S. G., Bechtel, L. K., & Holstege, C. P. (2007). Food poisoning. Emergency medicine clinics of North America, 25(2), 357–ix. https://doi.org/10.1016/j.emc.2007.02.014
8. Leyva-López, N., Gutiérrez-Grijalva, E. P., Vazquez-Olivo, G., & Heredia, J. B. (2017). Essential Oils of Oregano: Biological Activity beyond Their Antimicrobial Properties. Molecules (Basel, Switzerland), 22(6), 989. https://doi.org/10.3390/molecules22060989
9. National Institute of Child Health and Human Development. (2006). Oregano. In Drugs and Lactation Database (LactMed®) [Internet]. Bethesda (MD). https://doi.org/10.1016/j.emc.2007.02.014
10. Nazzaro, F., Fratianni, F., De Martino, L., Coppola, R., & De Feo, V. (2013). Effect of essential oils on pathogenic bacteria. Pharmaceuticals (Basel), 6(12), 1451-1474. https://doi.org/10.3390/ph6121451
11. Oregano – Drugs and lactation database (LactMed®) – NCBI bookshelf. (2024, May 15). National Center for Biotechnology Information. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK501844/